به عنوان دانش‌آموز یا دانشجو ممکن است بنا به دلایلی در طول تحصیل، مدتی تحصیل را رها کنید. بعضی دانش‌آموزان یک‌سال یا بیشتر را برای آمادگی برای کنکور صرف می‌کنند یا اصطلاحا پشت کنکور می‌مانند. شما به عنوان دانشجو ممکن است پس از اتمام دوره لیسانس یا فوق لیسانس، بنا به دلایلی مانند اشتغال، ازدواج، آمادگی برای مقطع تحصیلی بعدی و … مدتی از تحصیلات آکادمیک دست بکشید. تمامی این وقفه‌های ایجاد شده در حین تحصیل، گپ تحصیلی هستند. در واقع هر وقفه‌ای در حین تحصیل را گپ تحصیلی می‌نامند. معمولا گپ تحصیلی بین دو مقطع تحصیلی بیشتر اتفاق می‌افتد.
زمانی که می‌خواهید برای تحصیل در خارج از کشور اقدام کنید و گپ تحصیلی داشته باشید، سفارت‌خانه‌ها و دانشگاه‌ها دلیل گپ تحصیلی شما را جویا می‌شوند. اگر بتوانید گپ تحصیلی خود را به خوبی و با مدارک معتبر توجیه کنید و بتوانید مسئولان مربوطه را قانع کنید، بخشی از مسیر پُر پیچ و خم اخذ پذیرش را طی کرده‌اید.
به یاد داشته باشید که همیشه پیشگیری بهتر از درمان است، حتی در مورد گپ تحصیلی. اگر هنوز در کارنامه تحصیلی خود گپ تحصیلی ندارید و می‌خواهید با خواندن این مقاله از عواقب وجود گپ تحصیلی در رزومه‌تان مطلع شوید، باید به طور شفاف اهداف آینده خود را مشخص کنید.
اگر قصد دارید تحصیلات خود را در خارج از کشور ادامه دهید، با خود سبک و سنگین کنید که دلیلی که می‌خواهید بنا به آن در تحصیل خود وقفه بیندازید، ارزشش را دارد و تاثیرش در راه رسیدن به هدفتان چیست. دلیل بسیاری از ناکامی‌ها این است که هدف مشخصی در زندگی خود نداریم و مدام اهدافمان را تغییر می‌دهیم.
بسته به شخصیت و توانایی شما، گپ تحصیلی می‌تواند اثرهای مثبت و منفی برایتان داشته باشد. ممکن است از یک سال گپ تحصیلی برای افزایش سطح علمی و توانایی‌های زبان خارجی استفاده کنید و شانس خود را برای پذیرش از دانشگاه‌های ممتاز خارجی افزایش دهید؛ هم‌چنین ممکن است گپ تحصیلی شما چند سال به طول بیانجامد و شرایط سنی مورد نیاز برای پذیرش در بسیاری از دانشگاه‌ها را از دست بدهید و شانس کمی برای پذیرش داشته باشید. در ادامه به تاثیرات مثبت و منفی گپ تحصیلی بر سرنوشت تحصیلی دانشجو در خارج از کشور اشاره می‌کنیم.
همان طور که اشاره شد، اگر بتوانید از گپ تحصیلی برای افزایش مهارت‌ها و افزایش سطح علمی‌تان استفاده کنید که البته گپ تحصیلی‌تان خیلی هم نباید طول بکشد، می‌تواند تاثیر مثبتی بر پذیرش از دانشگاه‌های خارجی داشته باشد.
اگر بتوانید از گپ تحصیلی برای افزایش مهارت‌های زبان خارجی خود استفاده کنید و بتوانید نمرات خوبی در آزمون‌های زبان کسب کنید، توانسته‌اید نقطه قوت برجسته‌ای به رزومه خود اضافه کنید. از آن‌جایی که نمره‌های بالای آزمون‌های زبان ( تافل و آیلتس) تاثیر خوبی در به چشم آمدن شما از جانب اساتید دارد، با کسب نمره بالا در آزمون‌های زبان، تهدید گپ تحصیلی را به فرصتی درخشان تبدیل کرده‌اید.
هم‌چنین در گپ تحصیلی می‌توانید درآمد کسب کنید و بتوانید از پس بعضی از هزینه‌های تحصیل در خارج از کشور برآیید. به فرض این که بتوانید موقعیت تحصیلی با فاند کامل را از دانشگاه خارجی به دست آورید، برای پرداخت هزینه‌های آزاد کردن و ترجمه مدارک، هزینه بلیط هواپیما و هزینه‌های حداقلی دیگر نیاز دارید مبلغی را پس‌انداز کنید. اگر پس‌انداز کافی برای پرداخت این هزینه‌ها را ندارید، یا باید این مبالغ را فراهم کنید یا قید تحصیل در دانشگاه‌های خارجی را بزنید. پس به ناچار باید از گپ تحصیلی برای پول درآوردن و پرداخت هزینه‌های حداقلی تحصیل استفاده کنید.
هم‌چنین از فاصله گپ تحصیلی می‌توانید برای آماده کردن خود برای زندگی در کشور مقصد بهره ببرید تا پس از ساکن شدن در کشور دانشگاه مقصدتان خیلی شوکه نشوید.
احتمالا زمانی که عبارت گپ تحصیلی به گوشتان می‌خورد، بار منفی آن بیشتر به نظر می‌آید. شاید مهم‌ترین اثر منفی گپ تحصیلی، جویا شدن مامور سفارت‌خانه از دلیل گپ تحصیلی برای صدور ویزای تحصیلی و مسئولان پذیرش و اساتید دانشگاهی است که البته راهکارهایی وجود دارد که می‌توانید این چالش‌ها را پشت سر بگذارید.
در واقع سفارت‌خانه و دانشگاه مقصد، مهم‌ترین موانعی هستند که اگر گپ تحصیلی داشته باشید، باید با موفقیت از آن‌ها عبور کنید. اگر در زمان تحصیلتان در ایران گپ تحصیلی داشته باشید، زمانی که می‌خواهید ویزای تحصیلی بگیرید، مامور سفارت‌خانه دلایل گپ تحصیلی را از شما جویا می‌شود که باید بتوانید دلایل محکمی ارائه دهید که مامور سفارت‌خانه را قانع کنید تا ویزای تحصیلی برایتان صادر شود.
دانشگاه‌ها نیز قانون‌هایی دارند و به دانشجویانی که گپ تحصیلی طولانی مدت دارند، اجازه پذیرش در دانشگاه را نمی‌دهند. البته مدت زمان گپ تحصیلی از نظر دانشگاه‌های مختلف معناهای متفاوتی دارد و در دانشگاه‌های مختلف میزان آن کم و زیاد است. استادی که قرار است در دانشگاه خارجی دانشجویش شوید نیز ممکن است به گپ تحصیلی شما واکنش نشان دهد و دلایل وجود گپ تحصیلی را جویا شود. البته می‌توانید با رزومه‌ای قوی و سطح علمی بالا، استاد را برای پذیرش متقاعد کنید.
گپ تحصیلی می‌تواند مشکلات تحصیلی دیگری هم برایتان ایجاد کند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود:
در هر کشور و دانشگاه و هر مقطع تحصیلی، زمانی که برای مدت گپ تحصیلی مجاز یا قابل قبول تعیین می‌شود، متفاوت است؛ مثلا در کشور کانادا، ۲ سال گپ تحصیلی برای متقاضیان مقطع کارشناسی و ۵ سال گپ تحصیلی برای متقاضیان مقطع کارشناسی ارشد قابل قبول است.
البته استثناهای کمی برای گروه خاصی از دانشجویان وجود دارد. عدد مشخصی برای تعداد سال‌های قابل قبول گپ تحصیلی برای پذیرش از دانشگاه‌های دنیا وجود ندارد ولی معمولا ۲ تا ۳ سال گپ تحصیلی بعد از گرفتن مدرک دیپلم و ۵ سال گپ تحصیلی پس از دریافت مدرک لیسانس چندان مهم نیست و توجیه‌پذیر است.
اگر متقاضی پذیرش در مقطع دکترا در دانشگاه‌های خارجی هستید و گپ تحصیلی دارید، اصلا نگران نباشید. معمولا دانشگاه‌های خارجی برای پذیرش در مقطع دکترا روی گپ تحصیلی حساسیت ندارند و در هر سنی که باشید، منع قانونی برای ادامه تحصیل در این مقطع نخواهید داشت. البته باید دلایلی قانع کننده برای توجیه گپ تحصیلی داشته باشید. اگر نتوانید گپ تحصیلی خود را توجیه کنید، امتیاز منفی در رزومه‌تان درج می‌شود.
روشی وجود دارد که با استفاده از آن می‌توانید صورت مسئله را پاک کنید و گپ تحصیلی خود را نادیده بگیرید. کشورها و دانشگاه‌های بسیاری وجود دارند که نسبت به گپ تحصیلی متقاضی حساسیتی ندارند. می‌توانید روی این کشورها و دانشگاه‌ها تمرکز کنید ولی طبیعتا با این کار انتخاب‌هایتان محدودتر می‌شوند. برای اطلاع از کشورهای غیر حساس به گپ تحصیلی دانشجویان می‌توانید با مشاوران ما در تراست مشورت کنید.
اول از همه سعی کنید برای بیان دلایل گپ تحصیلی صادق باشید و به درستی، با شفافیت و تا حد امکان کوتاه، دلیل گپ تحصیلی را توضیح دهید. دلیلی که برای توجیه گپ تحصیلی ارائه می‌دهید باید قانونی و معتبر باشد. نحوه بیان شما نیز تاثیر زیادی در متقاعد کردن ماموران مهاجرتی یا اساتید دارد. سعی کنید روی نتایج برجسته‌ای که توانسته‌اید از گپ تحصیلی به دست آورید، متمرکز شوید. در ادامه به برخی دلایلی که می‌توانید برای توجیه گپ تحصیلی به کار ببرید، اشاره شده است.
اکثر متقاضیان تحصیل در خارج از کشور در بازه زمانی نزدیک به ۲سال برای خدمت سربازی بین دوران تحصیلی خود وقفه انداخته‌اند باید گفت که دلیل موجهی برای توجیه گپ تحصیلی است و کارت پایان خدمت نیز مدرکی دال بر ادعای شماست که می‌توانید به مامور سفارت‌خانه یا مسئول پذیرش دانشگاه ارائه دهید.
با ارائه مدرک بیماری و درمان پزشکی برای دوره‌ای که به سبب آن گپ تحصیلی اتفاق افتاد، می‌توانید گپ تحصیلی خود را توجیه کنید.
برای دریافت ویزای تحصیلی می‌توانید مشکلات خانوادگی را دلیلی برای وجود گپ تصیلی عنوان کنید. البته باید بتوانید با ارائه سند و مدرک، دلیلتان را ثابت کنید. اگر متاهل و صاحب فرزند هستید، می‌توانید با ارائه دلایلی هم‌چون مشکلات زندگی و بچه داری گپ تحصیلی ۲ تا ۳ ساله را توجیه کنید.
اگر دلیل وقفه افتادن در دوره تحصیلتان، اشتغال در شغلی باشد که مرتبط با مدرک تحصیلی‌تان است و مدرک معتبری برای این موضوع داشته باشید، نه تنها توجیه گپ تحصیلی شما منطقی و قانع کننده است، بلکه این تجربه کاری برای شما امتیاز هم محسوب می‌شود.
اگر بتوانید رزومه خود را قوی کنید و سطح علمی خود را بالا ببرید، می‌توانید واحد پذیرش دانشگاه یا استاد مربوطه را برای پذیرش از دانشگاه خارجی متقاعد کنید ولی این روش برای گرفتن ویزای تحصیلی کمکتان نمی‌کند. می‌توانید با ارائه نمره آزمون زبان انگلیسی بالا، دارا بودن مدرک تحصیلی از دانشگاه‌ها یا موسسات آموزشی معتبر، داشتن مقاله‌های پژوهشی در ژورنال‌های معتبر، افتخارت تحصیلی، سابقه تحصیلی و نمرات درخشان، ارائه توصیه‌نامه از اساتید و غیره، گپ تحصیلی خود را توجیه کنید و بار منفی گپ تحصیلی را از بین ببرید ولی این چیزها برای مامور سفارت‌خانه اهمیت زیادی ندارد اما استثنائاتی همیشه وجود دارند.
نتیجه‌گیری
اگر در طول دوره تحصیلتان وقفه یا گپ تحصیلی دارید، جای نگرانی نیست. راه‌های زیادی وجود دارد که می‌توانید با داشتن گپ تحصیلی، ویزای تحصیلی بگیرید و از دانشگاهی خوب پذیرش بگیرید. برای بسیاری از کشورها و دانشگاه‌ها، گپ تحصیلی اهمیت زیادی ندارد.
بسیاری از دانشگاه‌ها نیز چند سال را برای گپ تحصیلی مجاز می‌دانند که بنا به مقاطع تحصیلی و کشورها و دانشگاه‌ها، این میزان متفاوت است. معمولا زمان‌های که به عنوان گپ تحصیلی مجاز تعیین می‌شوند، زمان‌های مناسبی هستند و بسیاری از متقاضیان تحصیل در خارج از کشور می‌توانند از همین زمان قانونی برای پذیرش از دانشگاه مورد نظر خود استفاده کنند.
